به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

تشویق و تنبیه ، بلی یا خیر؟

تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۹۸۲۳۲

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، امروزه متخصصان تعلیم و تربیت اعتقاد دارند که ريشه مشکلات و ناهنجاری های افراد يک جامعه را با واکاوی نظام تربیتی در محیط خانه و مدرسه می توان يافت. استفاده از پاداش به عنوان يک راهکار تربیتی از سوی والدين و کارگزاران تربیت چنان عادی و اجتناب ناپذير شده است که صرف پرسش درباره چرايی آن، ما را گیج و آشفته می سازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما به عنوان يک اصل کلی، خیلی خوب است که ما هر آن چه را که تاکنون مسلم فرض کرده ايم زير سؤال ببريم و هر چه عادات ما کهنه تر باشند، ارزش چنین سؤالاتی بیشتر خواهد بود.

استفاده از پاداش، روشی است که ما با آن به خوبی آشنا هستیم. يکی از دلايل اين آشنايی آن است که خود با اين روش بار آمده و کنترل شده ايم.

به گفته متخصصان، اين روش با ديگر نهادها و نظام های فکری که می شناسیم نیز، کاملا سازگار است. بسیار ديده می شود که در مدارس، روش هايی چون تشويق دانش آموزان سر صف، نصب عکس دانش آموزان برتر بر روی تابلو، وجود غرفه جوايز در کلاس و مواردی از این قبیل، با تصور اثربخش بودن آن ها اعمال می شود. اما واقعیت به گونه ای ديگر است. استفاده از پاداش و روش های تشويقی گفته شده به ظاهر می تواند مفید باشد، اما کارکردهای منفی هم دارد. وقتی در مدرسه به دانش آموزان کارت جايزه يا ستاره می دهیم، در مرحله اول، هدف می تواند تقويت رفتار باشد. اما در مرحله بعد، اين هدف بايد به حفظ رفتار تغییر يابد و اگر رفتار دانش آموز، وابسته به امتیاز شود، بدیهی است که با مشکلاتی خاص مواجه می شویم.

گروهی از پژوهشگران کشورمان از دانشگاه شهید چمران اهواز در این خصوص، اقدام به انجام یک پژوهش کرده اند که در آن از طریق یک مرور سیستماتیک، تاثیرات این کار یعنی پاداش دهی در مدارس کشور به شکل علمی ارزیابی شده است.

آن ها بدین منظور، پژوهش های پیشین انجام گرفته در فاصله زمانی ۱۳۸۰-۱۳۹۹ برای مقالات فارسی و ۲۰۰۰-۲۰۲۰ برای مقالات انگلیسی را در بانک‏های اطلاعاتی جستجو کرده و سپس داده های به دست آمده از آنان را تجزیه و تحلیل کردند.

نتایج این بررسی ها که در فصل نامه مطالعات برنامه درسی وابسته به انجمن مطالعات برنامه درسی ایران منتشر شده اند، نشان می دهند: نگاه به پاداش در نظام آموزشی کشور نسبت به پژوهش‏های خارج از کشور متفاوت است. درواقع مدارس ما همچنان بر مدل سنتی پاداش-تنبیه تأکید دارند که باعث تقویت انگیزه بیرونی و در نهایت براساس الگوی عناصر سازمانی فقط باعث بهبود فرآورده و برونداد می‏شوند.

علی بیرمی پور، استادیار و پزوهشگر دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز و همکارش در این باره می گویند: هر چیزی که در مدرسه آموخته شود، چه به طور هدفمند و چه قصد نشده، شخصیت و جهت گیری زندگی افراد را تحت تأثیر قرار خواهد داد. دانش آموزی که با پاداش شرطی شود، در آينده در هر حرفه و تخصصی، انسانیت، مسئولیت پذيری و وجدان کاری را فدای پاداش می نمايد. اين دانش آموزان ديروز و مردان و زنان امروز در مدرسه ياد گرفته اند که در ازای انجام وظیفه و مسئولیتشان پاداش بگیرند، در صورتی که آدمی اساساً طبیعت فعال دارد و منبع اساسی رشد در وجود آدمی تعبیه شده است.

آن ها اضافه می کنند: بنابراين، هر چند ممکن است چنین دانش آموزانی در تحصیل (فرآورده) و دانشگاه (برونداد) موفق باشند، اما مسئولیت خود را در برابر جامعه به خوبی ادا نخواهند کرد و اين پیامد منفی پاداش دهی مدارس در گذشته است. به علاوه، تا زمانی که در مدارس، دست از تنبیه دانش آموزان در اشکال گوناگون آن برنداريم، در آينده برای کنترل همان دانش آموزان نیازمند ايجاد سرعت گیر در خیابان ها برای تنبیه رانندگان متخلف، دستگاه کنترل در ورود و خروج ادارات و افزايش کلانتری برای حفظ امنیت شهروندان خواهیم بود.

بر این اساس، توجه به اين مسئله تربیتی، سیاستگذاران و کارگزاران نظام تربیتی را با ديدگاه جديدی روبه رو می سازد و در واقع پیش بینی يک تغییر اساسی در حوزه تربیت خواهد بود. زيرا توسعه و پیشرفت يک کشور الزاماً در ساختن، رفتن و حرکت کردن نیست، بلکه بذر توسعه ممکن است در ايستادن، تأمل کردن و کنار زدن عادت ها باشد.

به گفته بیرمی پور و همکارش، با توجه به يافته های مطالعه مروری ما و با توجه به اسناد بررسی شده مبنی بر اهمیت انگیزه و پاداش درونی و لزوم حرکت به سوی اين جهت گیری، پیشنهاد می گردد پژوهش های آتی به واکاوی راهکارهايی عملی جهت تحقق اين اهداف غايی بپردازند.

منبع : https://sinapress.ir 

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: روانشناسی دانش آموزان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۹۸۲۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فعالیت مدارس استان بوشهر تا ۱۹ اردیبهشت

به‌گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز بوشهر، علی موحدی افزود: دانش‌آموزان پایه‌های اول تا پنجم ابتدایی تا نوزدهم اردیبهشت و دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی که دو امتحان هماهنگ کشوری دارند تا هشتم خرداد در مدارس حضور خواهند داشت.

وی با بیان این‌که امتحانات پایه متوسطه اول از نوزدهم اردیبهشت آغاز می‌شود، اضافه کرد: به مدیران مدارس متوسطه اول اعلام شده دو روز قبل‌از شروع امتحانات یعنی از هفدهم اردیبهشت کلاس‌های درس تعطیل تا دانش‌آموزان برای شرکت در امتحانات آماده شوند.

مدیر کل آموزش و پرورش استان بوشهر عنوان کرد: امتحانات دانش‌آموزان پایه متوسطه اول تا ۱۳ خرداد ادامه دارد.

وی گفت: کلاس‌های درس دانش‌آموزان متوسطه دوم (پایه‌های ۱۰، ۱۱ و ۱۲) هم تا نوزدهم اردیبهشت دایر است و بعد از آن باید برای شرکت در امتحانات نهایی که به صورت هماهنگ کشوری است، آماده شوند.

موحدی ادامه داد: امتحانات نهایی دانش‌آموزان متوسطه دوم تا سی‌ام خرداد تمام می‌شود.

وی گفت: برنامه‌های امتحانی پایه متوسطه اول به همه شهرستان‌ها و مناطق ابلاغ شده و امتحانات پایه‌های دهم تا دوازدهم به‌صورت هماهنگ کشوری برگزار خواهد شد.

به گفته مدیر کل آموزش و پرورش استان فقط امتحانات هنرستان‌های فنی و کار و دانش به صورت داخلی است و سوالات در مدرسه طراحی می‌شود.

وی همچنین به تجهیز ۹۲ حوزه امتحانی در استان اشاره کرد و افزود: این حوزه‌ها مجهز به دوربین‌های مدار بسته و دستگاه‌های سیگنال یاب هستند.

موحدی همچنین گفت: ۸ حوزه تصحیح به صورت الکترونیکی داریم که برگه‌های امتحانی پس از رونوشت‌برداری بر روی سامانه آموزش و پرورش قرار می‌گیرد.

وی اضافه کرد: دو تصحیح کننده از نقاط مختلف کشور برگه‌های امتحانی را بدون اعمال نظر نمره می‌دهند.

 

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی